Πριν από 2.300 χρόνια περίπου, ένας
αγγειοπλάστης με έφτιαξε με πολύ μεράκι για να
βάζουν οι άνθρωποι μέσα μου διάφορα προϊόντα
όπως σιτάρι, κριθάρι, κουκιά και άλλα. Ποτέ όμως
δε φανταζόμουν πως εγώ, ένα ταπεινό αγγείο
φτιαγμένο για τις ανάγκες της εποχής μου, μετά
από τόσα χρόνια θα γινόμουν τόσο σπουδαίο. Την
ιστορία όμως δεν τη φτιάχνουν μόνο οι αρχηγοί, οι
στρατοί και οι μάχες. Τα αγγεία με τις ζωγραφιές,
τις παραστάσεις αλλά και τα πιο απλά άβαφα
όστρακα1 συμπληρώνουν την
Ιστορία που ήδη γνωρίζετε από τα γραπτά κείμενα
για τη ζωή και τους ανθρώπους στην αρχαία Ελλάδα.
Έτσι μαθαίνετε για τη θρησκεία, τους μύθους, τις
απλές συνήθειες και την καθημερινή ζωή των
προγόνων σας και σας αποκαλύπτουμε ζωντανή την
αρχαία Ελλάδα.
Σεισμοί, πυρκαγιές, πόλεμοι, αρρώστιες, είναι οι
λόγοι που προκάλεσαν την ερήμωση των αρχαίων
πόλεων. Ο αέρας, οι βροχές, οι πλημμύρες σκέπασαν
τα ερείπια με χώμα. Η καινούρια βλάστηση κάλυψε
σιγά σιγά και τα τελευταία ίχνη και η θάλασσα
κατάπιε λιμάνια και καράβια. Να λοιπόν πώς
χάθηκαν τα αγγεία. Όσο για το πώς βρέθηκαν, αυτό
έγινε τυχαία, από την έρευνα για χαμένους
θησαυρούς και από τα έργα που έκαναν οι άνθρωποι
στη γη.
Ακολούθησε η αγάπη των αρχαιολατρών που κατέληξε
στην επιστήμη της αρχαιολογίας. Πού βρέθηκαν τα
αγγεία; Ακριβώς εκεί που οι άνθρωποι ζούσαν και
πέθαιναν.
Τα περισσότερα και ωραιότερα αγγεία, όσο κι αν
φανεί περίεργο, βρέθηκαν στα αρχαία νεκροταφεία
κι αυτό γιατί οι αρχαίοι συγγενείς είχαν τη
συνήθεια, όταν έθαβαν το νεκρό τους, να του βάζουν
μέσα στον τάφο ό,τι χρησιμοποιούσε και στη ζωή.
Πολλές φορές έβαζαν και τη στάχτη του σε αγγείο. Έτσι κατέληξα κι εγώ2
. Μέσα μου βάλανε τη στάχτη του ιδιοκτήτη μου, εδώ
στη Νεάπολη. Είμαι ένα ερυθρόμορφο αγγείο. Πάνω
μου απεικονίζεται η θεά Αφροδίτη πάνω σε κύκνο.
Μια υπηρέτρια χτενίζει τη θεά της ομορφιάς και
μια ιπτάμενη μιkρή θεότητα τη στολίζει.
Σε όλα τα αγγεία ήταν ζωγραφισμένα θέματα, σοβαρά
ή αστεία, με διακοσμητικά στοιχεία ανάλογα με το
σχήμα του αγείου, τη διάθεση του καλλιτέχνη, τις
απαιτήσεις του πελάτη και τη μόδα της εποχής. Κι
όλα αυτά γίνονταν με δύο μόνο κύρια χρώματα - το
κόκκινο του πηλού3 και το
μαύρο4.
Εγώ βρίσκομαι στο αρχαιολογικό Μουσείο της
Καβάλας. Δυστυχώς όμως, άλλα αγγεία σύντροφοί
μου, βρίσκονται σε Μουσεία άλλων κρατών. Βρέθηκαν
εκεί εξαιτίας της αρχαιοκαπηλίας, δηλαδή τη
λαθραία ανασκαφή, την παράνομη κατοχή και το
εμπόριο των αρχαίων αντικειμένων.
________________________________________
1 Κομματάκια από σπασμένα αγγεία
2 Πελίτη
3 Ερυθρόμορφα αγγεία
4 Μελανόμορφα αγγεία