Για τις φιλάρεσκες γυναίκες απαραίτητα ήταν
τα αρώματα και οι αλοιφές. Γι'αυτό φτιάχτηκα κι
εγώ, ένα μικρό αγγείο που μέσα μου πάντα
φιλοξενούσα διάφορα αρώματα και αλοιφές. Αρώματα
για το μπάνιο, για την περιποίηση και αλοιφές για
το βάψιμο της κυρίας μου.
Και τότε άρεσε στις γυναίκες να είναι όμορφες,
όπως και τώρα φαντάζομαι! Μόνο που στα χρόνια σας
άκουσα πως οι γυναίκες βρίσκουν σε μεγάλα
καταστήματα έτοιμα γυάλινα μπουκάλια γεμάτα με
αρώματα. Εκείνη την εποχή όμως πολλά από τα
αρώματα και τις αλοιφές τις έφτιαχναν μόνες τους
και τα έβαζαν σε μικρά αγγεία σαν εμένα ή τα
αγόραζαν από αρωματοποιούς και μυροπώλες.
Έζησα με την κυρά μου όμορφες αλλά και δύσκολες
στιγμές εδώ στην Αμφίπολη. Όταν ξέσπασε ο φοβερός
εμφύλιος πόλεμος, ο Πελοποννησιακός, εμείς οι
Αμφιπολίτες ήμασταν σύμμαχοι των Αθηναίων. Τότε
η πόλη μας, η Αμφίπολη, ήταν πολύ σημαντική1
για την Αθηναϊκή Συμμαχία . Οι αντίπαλοι, οι
Σπαρτιάτες, με αρχηγό τους τον Βρασίδα, έκαναν
εκστρατεία εναντίον μας και οι Αθηναίοι με
αρχηγό τους τον Κλέωνα, ήρθαν
να μας βοηθήσουν. Έτσι ήρθε ο φοβερός πόλεμος
και στην περιοχή μας και γνωρίσαμε όλες τις
συμφορές του.
Στη μάχη που έγινε κοντά στην πόλη μας σκοτώθηκαν
και ο δύο αρχηγοί και η πόλη μας καταλήφθηκε από
τους Σπαρτιάτες. Όπως άκουσα όμως, ο πόλεμος δεν
τελείωσε εδώ. Συνεχίστηκε δυστυχώς για πολλά
ακόμη χρόνια2 με καταστροφικές συνέπειες
για όλη την Ελλάδα. Σ'αυτόν τον πόλεμο, οι Έλληνες
ανέμιξαν και τους Πέρσες οι οποίοι ό,τι δεν
κατάφεραν με τα όπλα τους εξήντα χρόνια πριν, το
κατάφεραν με το χρυσάφι τους.
Με την κατάληψη της πόλης μας από τους
Σπαρτιάτες, η πόλη μας παρήκμασε3. Η κυρά
μου έχασε τον άνδρα της στον πόλεμο και δεν είχε
διάθεση για αρώματα. Έτσι βρέθηκα κι εγώ
παραμεταμένο, σκονισμένο. Με τα χρόνια θάφτηκα
και άρχισα να κοιμάμαι για πολλούς αιώνες μέχρι
που είδα ξανά φως, που ξαναείδα ανθρώπους.
Βρίσκομαι και πάλι στην πόλη μου4, ακούω το
ποτάμι που κυλά δίπλα και εύχομαι να μην
ξαναγίνει τέτοιος αδελφοκτόνος πόλεμος σαν κι
αυτόν που έζησα εγώ.
________________________________________________________
1 Η Αμφίπολη ήταν ξακουστή για τον ορυκτό και δασικό της πλούτο που προερχόταν από το γειτονικό Παγγαίο.
2 Ο Πελοποννησιακός πόλεμος κράτησε 27 ολόκληρα χρόνια, τελείωσε το 404 π.Χ. αφού βύθισε τον Ελληνικό χώρο στην καταστροφή.
3 Αργότερα, στα Ελληνιστικά χρόνια η Αμφίπολη άκμασε και πάλι. Στη Ρωμαική μάλιστα εποχή, ονομαζόταν "Μακεδόνων η πρώτη".
4 Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης.