Ο τεχνίτης ήταν σκυμμένος πάνω στο έργο του. Έκανε ζέστη στο εργαστήριο που ήταν γεμάτο από κομμάτια μαρμάρου, πηλόχωμα και αμέτρητα εργαλεία εδώ κι εκεί. Αν και ίδρωνε πολύ, δε σταμάτησε στιγμή να δουλεύει. Έπρεπε να τελειώσει στην ώρα του. Τα χέρια του δούλευαν το υλικό σχεδόν μόνα τους, σκαλίζοντας και τρίβοντας τη σκληρή επιφάνεια. Κάποτε σταμάτησε και έκανε δύο βήματα πίσω. Στάθηκε ακίνητος και μισόκλεισε τα μάτια του κοιτάζοντας από πολλές γωνίες το τελειωμένο πια έργο. Ύστερα πλησίασε, έβαλε τα χέρια του πάνω στο αντικείμενο και με κλειστά τα μάτια άρχισε να το ψηλαφίζει και να το χαϊδεύει. Ο τρόπος που άγγιζε το υλικό έμοιαζε με τον πατέρα που αποχαιρετά το παιδί του. Ο δούλος, αν και τον είδε πολλές φορές να το κάνει αυτό, δεν μπόρεσε για άλλη μια φορά να κρύψει την έκπληξή του. Είχε μάθει όμως να μη ρωτά. Άλλωστε, ένας Σκύθης σαν κι αυτόν, τι θα μπορούσε να ξέρει από Τέχνη;
Μετά από λίγο ο τεχνίτης σταμάτησε. Πήρε το έργο, το έστησε μακριά του και το ξανακοίταξε με απέραντη τρυφερότητα. Έπειτα γύρισε στο Σκύθη και του είπε να συμμαζέψει. Ρίχνοντας μια τελευταία ματιά στο έργο, βγήκε από το μικρό εργαστήριο. Ο δούλος άναψε το λυχνάρι και βιαστικά άρχισε να μαζεύει τα υλικά και τα εργαλεία από το πάτωμα και να τα τακτοποιεί, όταν ξαφνικά κοντοστάθηκε.
Μέσα στο ημίφως, του φάνηκε πως το μόλις τελειωμένο έργο είχε ζωή. Πλησίασε προσεκτικά και το παρατήρησε καλύτερα. Μα ναι, δε γελιόταν! Το άψυχο αντικείμενο του φάνηκε ζωντανό, σαν έτοιμο να του μιλήσει!
"Αυτά παθαίνει κανείς όταν είναι δέκα ολόκληρα χρόνια δούλος", σκέφτηκε. Αλλά πάλι… Λες ο Έλληνας να έδωσε ζωή στην πέτρα με τον τρόπο που πάντα τον εντυπωσίαζε και τον έκανε να αναρωτιέται;
Έκλεισε πίσω του την πόρτα του εργαστηρίου και με το λυχνάρι στο χέρι κίνησε για το σπίτι. "Δε γίνονται αυτά τα πράματα. Τα άψυχα δεν έχουν ζωή, όπως και να τα κοιτάξεις, όπως και να τα φτιάξεις, όσην αγάπη κι αν τους βάλεις. Δε θα μπορούσα ποτέ να καταλάβω αυτούς τους Έλληνες!" συλλογίστηκε.

Είκοσι πέντε αιώνες αργότερα, λέμε πως έχουμε καταλάβει τους αρχαίους Έλληνες.
Είκοσι πέντε αιώνες αργότερα, λέμε πως ο Σκύθης είχε δίκιο ή μήπως όχι;

Δέκα από αυτά τα "ζωντανά" έργα που έρχονται από την αυγή του Πολιτισμού, μιλούν και διηγούνται την ιστορία τους μέσω των παιδιών της τέταρτης τάξης του σχολείου μας. Παιχνίδια, αγγεία, ταφικές θεότητες, κοσμήματα, δοχεία αρωμάτων, αναθήματα, προσωπεία, αντικείμενα καλλωπισμού, νομίσματα, αμφορείς,  "ζωντανεύουν" στις επόμενες σελίδες και αφηγούνται. Τα παιδιά μέσα από τις πηγές, γράφουν τα παρακάτω κείμενα και έρχονται σε επαφή με την Τέχνη και την Ιστορία μιας εποχής που χάθηκε για πάντα

Η δασκάλα της τάξης Σoυλτάνα Στόικου

Η εργασία έγινε την Άνοιξη του 2002 από τους μαθητές και μαθήτριες της τέταρτης τάξης του 11ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας στα πλαίσια του Προγράμματος "ΜΕΛΙΝΑ-Εκπ/ση & Πολιτισμός"

Δημήτρης Αμοιρτζάς
Βιόλα Βόδα
Εμιλιάνο Βόδα
Γιώργος Γκέντζος
Κατερίνα Κακομοιρίδου
Γαβριήλ Καραδημητρίου
Βαρβάρα Κιτσίκη
Γιάννης Κιτσίκης
Αντώνης Μακαρατζής
Νίκος Μαραγκουλίδης
Μαρία Μπαξεβάνη
Φιλιώ Μπατακοπούλου
Νικόλας Μπερμπέρης
Γιώργος Ντεβίσης
Κων/νος Παπαδόπουλος
Ειρήνη Σαλπιγκτίδου
Βασίλης Σεμερτζίδης
Θεόδωρος Σεμερτζίδης
Τουφεξιάν Σουλτάνα
Σάλβιν Χασά
Αθανασία Χατζηιορδάνου

ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

Roy Burrel: Οι Έλληνες. Εκδ.Ρώσση 1993
Αρχαία Ελλάδα. Εκδ.Μούσες 1997
Ιωάννα Φωκά-Πάνος Βαλαβάνης: Τα αγγεία και ο κόσμος τους. Εκδ. Κέδρος 1990
Πρόγραμμα "ΜΕΛΙΝΑ"-Ο κόσμος της Αρχαιότητας: Η ζωή μιας πόλης-Φίλιπποι
Προγράμμα "ΜΕΛΙΝΑ-Εκπ/ση & Πολιτισμός": Κως-Ασκληπείο
www.culture.gr (Υπουργείο Πολιτισμού)